Sport hoort leuk, veilig en inspirerend te zijn. Toch heeft bijna de helft van alle kinderen minimaal één keer te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag tijdens het sporten1. Dat kan ervoor zorgen dat ze stoppen met sporten en zelfs blijvende gezondheids- en ontwikkelingsproblemen krijgen.
Het Practoraat Sociaal Veilige Sport draagt bij aan de oplossing. Samen met 19 mbo-instellingen en partners doen we praktijkgericht onderzoek om erachter te komen wat echt werkt om te komen tot een sociaal veilige sport, in het onderwijs én de praktijk. We kijken hierbij naar drie factoren: context, bekwaamheid en randvoorwaarden. Zo willen we bijdragen aan de versnelling van de transitie naar een sociaal veilige sportomgeving, waarin iedereen zich welkom voelt en zich positief kan ontwikkelen.
1Bron: (Mulder et al., 2020)
Eind 2023 is het practoraat Sociaal Veilige Sport opgericht. Een practoraat is een expertiseplatform in het middelbaar beroepsonderwijs, onder leiding van een practor. Door middel van praktijk(gericht) onderzoek wordt samengewerkt met docenten, studenten en betrokkenen aan een verbetering van het onderwijs en een goede aansluiting op de snel veranderende maatschappij. Het hoofddoel? Het ontwikkelen en verspreiden van kennis en innovatie voor studenten, docenten en de beroepspraktijk. Check de explainer voor meer uitleg.
Het practoraat Sociaal Veilige Sport vormt een essentiële schakel tussen onderwijs, onderzoek en praktijk. Samen met docenten, studenten en het werkveld voeren wij praktijkgericht onderzoek uit volgens een duale strategie: kortcyclische experimenten gericht op directe product- en persoonsontwikkeling en een langetermijnvisie gericht op duurzame systeemontwikkeling. Ons doel is concreet bijdragen aan sociaal veilig sporten door kennisontwikkeling, professionalisering en vernieuwende onderwijsproducten. We ondersteunen studenten, docenten en praktijkpartners actief bij het creëren van sociaal veilige sportomgevingen, bijvoorbeeld door:
Sociaal veilige sport, gebaseerd op het IOC Consensus Statement (2024), staat voor een fysiek en psychologisch veilige en ondersteunende sportomgeving waarin deelnemers zich optimaal kunnen ontwikkelen en volop profiteren van sportdeelname. Daarnaast omvat sociale veiligheid proactieve maatregelen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en passend te reageren op intimidatie en misbruik, waarbij een holistische benadering van sporterswelzijn centraal staat. De zienswijze van het practoraat sluit hierbij aan: vanuit een holistisch en systemisch perspectief kijken we naar de sport- en beweegcontext, waarin iedereen zich beschermd voelt én zich kan ontwikkelen binnen een positieve, inclusieve omgeving. We hebben een ordening aangebracht in de onderscheiden werkzame elementen; randvoorwaarden, bekwaamheid en context. In onze explainer vertellen we je er graag nog meer over!
De hoofdvraag die we beantwoorden is: ‘Hoe kunnen sport en bewegen-opleidingen bijdragen aan een versnelling van de transitie naar sociaal veilige sport?’ Dit onderzoeken we in drie onderzoekslijnen, in het onderwijs en in de beroepspraktijk. Daarbij kijken we naar drie factoren: context, bekwaamheid en randvoorwaarden.
Sport en bewegen-opleidingen in versnelde transitie naar een sociaal veilig klimaat
Samen met de praktijk in versnelde transitie naar sociaal veilige sport
Sociaal veilige sport volledig integraal verweven in het onderwijs
We werken aan de onderzoekslijnen, verdeeld over drie jaar. In september 2024 is de eerste onderzoekslijn gestart.
Samen werken we aan een toekomst waar sociaal veilig sporten de norm is. Practoren Daniëlle en Marcia vormen de drijvende kracht achter ons practoraat, samen met een toegewijd team van docent-onderzoekers, een stuurgroep en andere collega's.
Practoren, docent-onderzoekers, stuurgroep... Hoe zit ons practoraat eigenlijk precies in elkaar? Bekijk het hier.
Wil jij ook bijdragen aan sociaal veilig sporten? Ben je nieuwsgierig naar onze onderzoeken en onderwijsproducten? Of benieuwd naar hoe we samen kunnen werken? Neem contact op, doe mee en maak samen met ons het verschil. Samen zorgen we voor een sportomgeving waar iedereen met plezier kan sporten.